120 jarig jubileum

Aan het begin van de vorige eeuw voetballen een aantal jongens van de Langegracht in de puberleeftijd op een veldje aan het Zwarte Pad. Omdat dit voetballen werd verboden, verrichten zij op straat aan palen en hekken met een balk enige acrobatische toeren. Hun enthousiasme is zo groot dat zij besluiten in verenigingsverband verder te gaan. Zij richten daarom op 3 juni 1902 ‘De Gymnastiek- & Schermvereeniging Excelsior’ op.

 

De jongens vergaderen zittend op hun klompen in de gang van het huis aan de Langegracht. Papier is schaars, zodat op een opengescheurde bruine puntsuikerzak het reglement wordt geschreven. In een hoek is nog juist ruimte voor artikel 2: royering bij het niet tijdig voldoen van de contributie. De contributie bedraagt 10 cent per week.

Andere tijden: het bestuur bij het 10-jarig bestaan in 1912

Vrijetijdsbesteding

Uit schilderingen in de graven van Egyptische farao’s viel op te maken dat zij al aan lichamelijke oefening deden. Bij de Grieken speelde de lichamelijke ontwikkeling een belangrijke rol in de opvoeding van de jeugd. De Romeinen gebruikten de lichamelijke opvoeding meer voor het boetseren van lichamelijke schoonheid. Vanaf de Middeleeuwen worden lichaamsoefeningen pas vrijetijdsbesteding.

 

Tot begin 1800 werd de naam gymnastiek gebruikt voor alle lichamelijke bewegingen. Jahn (1778-1852) gaf de grote doorstoot aan het turnen. Met zijn turnschool in Berlijn werd hij het grote voorbeeld van het volksturnen. Nederland volgde het voorbeeld en in 1857 werd het eerste examen voor de gymnastiek ingesteld. Omstreeks 1830 kende men in Leiden de Studenten Gymnastiek- en Schermvereniging Arena Studiosorum.  

 

Trainen en gezelligheid

Ten tijde van de oprichting van Excelsior (opgegaan in Gymsport Leiden) telde Leiden nóg een achttal gymnastiek- en schermverenigingen. Binnen de roerige tijden van crisis en werkeloosheid was Excelsior de enige van hen die zich staande wist te houden en overleefde. Hoe? Door afwisselende uurtjes trainen te koppelen aan gezelligheid, zelfwerkzaamheid en saamhorigheid. Binnen de vereniging regelde men alles zelf. Veel verenigingen waren daar jaloers op: ‘Bij Excelsior kan alles’.

Uitvoering met een ingewikkeld tableau bij het 20-jarig jubileum in 1922

Gymsport Leiden is ontstaan uit de voormalige gymnastiekverenigingen Excelsior (3 juni 1902), DOS (Door Oefening Sterk, 9 april 1908), Jahn (1 augustus 1916), Groenwit (20 januari 1920) en Nieuw Brunhilde (17 februari 1925) en de overkoepelende organisatie Gezamenlijke Leidse Gymnastiekverenigingen (15 april 1983). Gymsport Leiden is de oudste gymnastiekvereniging in Leiden.

 

In het logo van Gymsport Leiden zie je als je heel goed kijkt een jaartal staan. Dat is ontleend aan de oprichtingsdatum van de oudste van de voormalige gymnastiekverenigingen.

 

Hoera! Vandaag zijn we 120 jaar oud!

 

Bron: Excelsior: stokoud, maar springlevend 1902-2002, E. van der Hoeven, 2002
Foto’s: emmadesign.nl

Lidmaatschapskaart uit 1932

De uitgelichte foto is de oudste foto van de club.

Alle leden lopen mee met de 3-Octoberoptocht van 1904. Voorop loopt vaandeldrager Brugman. De man met de hoge hoed is voorzitter Galjaard. De voorzitter prees de deelnemers voor hun nette kleding.